Επέκταση πέρα από τα έξι μίλια παζάρευε η Άγκυρα

Τι αποκαλύπτει το Wikileaks 

Την επιλεκτική επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων πέρα από τα έξι μίλια, ανάλογα με την περιοχή – πρόταση η οποία συζητείται ακόμη και σήμερα στις διερευνητικές επαφές Ελλάδας-Τουρκίας – καθώς και την προσφυγή στη Χάγη για συμφωνία-πακέτο για το Αιγαίο, είχε προτείνει η Άγκυρα από το Σεπτέμβριο του 2009. Ήταν η εποχή που η Ουάσιγκτον πίεζε για... 


...την υιοθέτηση «κώδικα συμπεριφοράς», ο οποίος συμπεριελάμβανε, μεταξύ άλλων, άοπλες πτήσεις πάνω από το Αιγαίο. 

Αυτό προκύπτει από τα τηλεγραφήματα που έχουν διαρρεύσει στο Wikileaks και δημοσιεύει σήμερα το «Βήμα της Κυριακής». 

Σύμφωνα με έγγραφα που διέρρευσαν στο WikiLeaks, ο αξιωματούχος του τουρκικού ΥΠΕΞ κ. Χαϊντάρ Μπερκ σε απάντηση του σε τηλεγράφημα της αμερικάνικης πρεσβείας στην Άγκυρα, εξέφρασε την ετοιμότητα της Τουρκίας να εξετάσει την επιλεκτική επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων πέρα από τα έξι ναυτικά μίλια σε ορισμένες περιοχές. 

Επίσης, σε απάντηση προς την αμερικανίδα υφυπουργό Εξωτερικών, αρμόδια για τα ευρωπαϊκά, κυρία Τίνα Κάινταναου, ο κ. Μπέρκ, ανέφερε ότι εκτός από προτάσεις για νέα ΜΟΕ (Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης) η Άγκυρα πρότεινε στην Αθήνα την υιοθέτηση ενός «κώδικα συμπεριφοράς» στο Αιγαίο, με σκοπό να μειωθεί ο κίνδυνος ατυχήματος. 

Σημειώνεται, μάλιστα, πως κατά την διάρκεια της προεκλογικής περιόδου στην Ελλάδα, οι Τούρκοι, όπως προκύπτει από τηλεγράφημα της αμερικάνικης πρεσβείας στην Άγκυρα στις 16 Νοεμβρίου, είχαν σταματήσει προσωρινά τις υπερπτήσεις στο Αιγαίο. 

Γεγονός που σχολίασε θετικά στον Τούρκο υφυπουργό Εξωτερικών κ. Χαλίτ Τσεβίκ, σε μεταξύ τους συνάντηση, ο αμερικανός επιτετραμμένος στην Άγκυρα κ. Ντάγκλας Σάλιμαν. 

Επισήμανε, ωστόσο, ότι η επανάληψη των υπερπτήσεων μπορεί να καθυστερήσει τη βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων, σχολιάζοντας ότι παρά τη θετική κίνηση που έκανε ο κ. Παπανδρέου με το ταξίδι του αστραπή στην Τουρκία «ο δρόμος μπροστά δεν είναι καθόλου σαφής. Η προφανής επανάληψη των τουρκικών υπερπτήσεων πάνω από ελληνικά νησιά θα είναι ένας παράγων που θα περιπλέξει τα πράγματα. Οι αξιωματούχοι του τουρκικού ΥΠΕΞ επαναπαύονται στο γεγονός ότι ο Παπανδρέου γνωρίζει τα ζητήματα που παγιδεύουν τις διμερείς σχέσεις». 

Στην ίδια συνάντηση ο Τούρκος υφυπουργός Εξωτερικών, αναφέρθηκε στο περιεχόμενο της επιστολής Ερντογάν προς τον κ. Παπανδρέου, η οποία περιελάμβανε το σύνολο των διμερών θεμάτων, αλλά και το θέμα της παράνομης μετανάστευσης, το οποίο «συμπεριλήφθηκε λόγω της σημασίας που του αποδίδει η Αθήνα». 

Για το ζήτημα του Κυπριακού, ο κ. Ερντογάν πρότεινε τη σύγκληση τετραμερούς διάσκεψης για το Κυπριακό- πρόταση που επανέλαβε αργότερα και δημοσίως. 

Όπως δημοσιεύθηκε στο WikiLeaks, την ώρα που η Τουρκία βιαζόταν να λάβει μία απαντητική επιστολή από τον Έλληνα πρωθυπουργό, ο κ. Παπανδρέου καθυστερούσε σημαντικά. 

Ο αναπληρωτής διευθυντής Αεροναυτικών Υποθέσεων του τουρκικού ΥΠΕΞ, κ. Καγκατάι Ερτζιγές, σημείωσε ότι «παρ’ όλο που η Ελλάδα απάντησε προφορικά θετικά κατά τη διάρκεια της συνάντησης του ΥΠΕΞ Αχμέτ Νταβούτογλου με τον κ. Παπανδρέου στο περιθώριο της υπουργικής Συνόδου του ΟΑΣΕ στην Αθήνα, η Άγκυρα περιμένει επίσημη απάντηση στην επιστολή». 

Ακόμα, όταν ρωτήθηκε από τον αμερικανό συνομιλητή του πώς πιστεύει ότι συμβάλλουν οι υπερπτήσεις στο Αγαθονήσι και στο Φαρμακονήσι στη βελτίωση των διμερών σχέσεων, ο κ. Ερτζιγές απάντησε ότι το ΥΠΕΞ πίεζε τους στρατιωτικούς να τις μειώσουν. 

«Το ΥΠΕΞ κατάφερε να πείσει τις ένοπλες δυνάμεις να αναστείλουν τις πτήσεις πριν από τις εκλογές στην Ελλάδα. Παρ΄ όλο που έχει αρθεί το μορατόριουμ, οι ένοπλες δυνάμεις έχουν περιορίσει τις πτήσεις». 

Κάλεσε μάλιστα τους Αμερικανούς να... ελέγξουν τα αρχεία τους. Επανέλαβε τη ρητορική τής κυβέρνησης Ερντογάν περί «μηδενικών προβλημάτων» με τους γείτονες και σημείωσε ότι τώρα «η μπάλα ήταν στο γήπεδο της Αθήνας». 

Μία άλλη δημοσίευση στο WikiLeaks, κάνει λόγο για εκνευρισμό των Τούρκων από την απάντηση του Γ. Παπανδρέου στα μειονοτικά και στο Κυπριακό. 

«Η άρνηση του Έλληνα πρωθυπουργού να αναφερθεί σε “μειονότητες” στη Θράκη, καθώς και ο ισχυρισμός του ότι οι δύο κοινότητες στην Κύπρο πρέπει να αφεθούν να λύσουν μόνες τους το πρόβλημα, δείχνουν ότι η προσέγγιση είναι ανεύθυνη, δεδομένου ότι η Ελλάδα παίζει σημαντικό ρόλο ως εγγυήτρια χώρα». 

Όπως δήλωσε ο κ. Παπανδρέου, η Ελλάδα είναι υποχρεωμένη να σέβεται τα δικαιώματα όλων των Ελλήνων πολιτών, αλλά ότι «αυτό δεν είναι ζήτημα αμοιβαιότητας», καλώντας έτσι την Τουρκία να σεβαστεί τα δικαιώματα της ελληνικής ομογένειας και να κάρει βήματα για την επαναλειτουργία της Χάλκης, αλλά και να εφαρμόσει το διμερές Πρωτόκολλο Επανεισδοχής του 2002. 

Τέλος, σύμφωνα με τη σελίδα, τον Ιούλιο του 2009 ο αμερικανός πρεσβευτής στην Αθήνα, κ. Ντάνιελ Σπέκχαρντ έστειλε ένα εμπιστευτικό τηλεγράφημα προς την Ουάσιγκτον, την Άγκυρα και τη μόνιμη αντιπροσωπεία στο ΝΑΤΟ. 

Με βάση το τηλεγράφημα αυτό, εκτιμά ότι οι Έλληνες και οι Τούρκοι πρέπει να εμπλακούν σε «παραγωγικές συζητήσεις» για ζητήματα εναέριας ασφάλειας έτσι ώστε να κατορθώσουν να βρουν μία κοινή λύση στις διαφορές τους στο Αιγαίο. 

Συγκεκριμένα πρότεινε μία σειρά Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης που θα έπρεπε να υιοθετήσει η ελληνική πλευρά σε συνδυασμό με κινήσεις αμοιβαιότητας και από τους Τούρκους. 

Ανάμεσα στα ΜΟΕ που προτείνει είναι η αναγνώριση των «ψευδομουφτήδων» στη Θράκη, να μη χαρακτηρίζονται οι τουρκικές υπερπτήσεις «απειλή στην κυριαρχία», αλλά «ενόχληση», να μη χαρακτηρίζονται εχθρικά τα αεροσκάφη της Τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας που εισέρχονται στο FΙR Αθηνών.