Ανάμεσά τους κορυφαία είναι η θέση των Κοινοτικών Προγραμμάτων Στήριξης, που παλαιότερα τα λέγαμε «πακέτα» και τα χρεώναμε στον εκάστοτε πρόεδρο της.... Κομισιόν (Γιούνκερ, Σαντέρ κ.λπ.) και την τελευταία δεκαετία τα ονομάζουμε ΕΣΠΑ.
Ήδη το πρώτο ΕΣΠΑ 2007 – 2013 κανονικά ολοκληρώνεται στο τέλος του χρόνου, αλλά για να μην χαθούν πόροι 2,5 δισ. ευρώ η Ελλάδα ετοιμάζεται να ζητήσει την τρίτη παράτασή του μέχρι το τέλος του 2016. Και το καινούριο ΕΣΠΑ 2014-2020, το οποίο επί της ουσίας δεν έχει ακόμη ξεκινήσει -αυτές τις μέρες αναμένονται οι πρώτες προκηρύξεις- και για το οποίο ο υπουργός Οικονομίας Νίκος Χριστοδουλάκης έχει πει με σαφήνεια ότι ο σχεδιασμός του έχει ξεπεραστεί καθώς με βάση τους κανονισμούς της ΕΕ ελήφθησαν στοιχεία πριν το 2011 ενώ και η επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης της χώρας επιτάσσει τον ανασχεδιασμό του.
Τους τελευταίους επτά μήνες η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ στην ουσία περιφρόνησε πλήρως τα δύο ΕΣΠΑ, που «χάθηκαν στη μετάφραση» της διαπραγμάτευσης με τους εταίρους, στο πλαίσιο της οποίας δεν αποτέλεσαν καν θέμα. Οι πληρωμές για το τρέχον ΕΣΠΑ πάγωσαν (απορροφητικότητα 0% στο δεύτερο τρίμηνο του 2015!) και χιλιάδες φορείς και επιχειρήσεις αναμένουν ακόμη να εισπράξουν για δράσεις που έχουν ολοκληρώσει και για τις οποίες οι έλεγχοι ολοκληρώθηκαν.
«ΚΟΛΛΗΣΑΝ». Η στασιμότητα αυτή είχε ως αποτέλεσμα σημαντικά έργα να σταματήσουν, αφού οι εργολάβοι δεν βρήκαν χρήματα για να συνεχίσουν. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το οδικό έργου της διασύνδεσης του λιμανιού της Θεσσαλονίκης με την Εγνατίας οδό μήκους μόλις ενός χλμ. που έχει σταματήσει στη μέση. Αξίζει να σημειωθεί πως όταν ο Αλέξης Τσίπρας ρωτήθηκε στη Θεσσαλονίκη για το ΕΣΠΑ απέδωσε την μη χρηματοδότηση στην οικονομική ασφυξία της χώρας, δίχως, όμως, να εξηγήσει πως φτάσαμε σε αυτό το σημείο.
Η συνολική απορρόφηση των διαθέσιμων πόρων του τρέχοντος ΕΣΠΑ 2007 – 2013 είναι σήμερα 20,3 δισ. ευρώ, ποσοστό 91,7%. Ο νέος υπουργός Οικονομίας αναγνώρισε επισήμως ότι μέσα στο 2015 υπήρξαν μεγάλες καθυστερήσεις πληρωμών που δημιουργούν σοβαρό πρόβλημα. Είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ μέσα στον Αύγουστο οι κατανομές πληρωμών από τον ειδικό λογαριασμό που τηρείται στην τράπεζα της Ελλάδος ήταν της τάξεως του ενός (1) δισ. ευρώ, οι πληρωμές που πραγματοποιήθηκαν ήταν μόλις 315 εκατ. ευρώ.
Προκειμένου να αποφύγει την απώλεια πόρων το υπουργείο Οικονομίας καταθέτει την επόμενη εβδομάδα αίτηση παράτασης του προγράμματος κατά ένα χρόνο, μέχρι το τέλος του 2016, οπότε οι πληρωμές θα μπορούν να γίνονται και μέσα στο 2017 ειδικά για τα έργα υποδομών. Ήδη, πάντως, οι Ευρωπαίοι έχουν απορρίψει την παράταση σε παλαιότερο αίτημα της Ελλάδας, ωστόσο πληροφορίες αναφέρουν ότι αυτή τη φορά το αίτημα πιθανόν θα έχει καλύτερη τύχη, αφενός λόγω επαρκέστερης τεκμηρίωσης και αφετέρου διότι μεσολάβησαν τα δραματικά για την Ελλάδα οικονομική γεγονότα στα τέλη Ιουνίου και στις αρχές Ιουλίου.
Επίσης, μέχρι τέλος Σεπτεμβρίου η Ελλάδα θα υποβάλλει στην Κομισιόν την –τελευταία, όπως όλοι ελπίζουν- αναθεώρηση των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του ΕΣΠΑ. Με αυτές τις δύο κινήσεις ο κ. Χριστοδουλάκης προσδοκά ότι θα ξεμπλοκάρουν σύντομα εγκεκριμένες χρηματοδοτήσεις άνω του ενός δισ. ευρώ, ώστε να ολοκληρωθούν έργα που βρίσκονται σε κατάσταση αναστολής ή και διάλυσης συμβάσεων.
ΕΘΝΙΚΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ. Για την προγραμματική περίοδο 2014 – 2020 η Ελλάδα εξασφάλισε με το νέο ΕΣΠΑ 21 δισ. ευρώ, που με την εθνική συμμετοχή ξεπερνάει τα 26 δισ. ευρώ. Κάπου εδώ σταματούν τα καλά νέα και αρχίσουν τα προβλήματα. Σημειώστε:
Πρώτον, το ύψος του νέου ΕΣΠΑ καθορίστηκε με βάση τα στοιχεία της χώρας την περίοδο 2007 – 2009, πριν δηλαδή καταγραφούν οι καταστροφικές συνέπειες της κρίσης και των Μνημονίων. Τώρα ο κ. Χριστοδουλάκης λέει ότι το 2016 θα υπάρξει νέα διαπραγμάτευση με βάση τη διαδικασία της λεγόμενης «ρήτρας αναθεώρησης» και πιθανόν η Ελλάδα να πάρει κάτι παραπάνω, αλλά όχι αυτά που έχει πραγματική ανάγκη.
Δεύτερον, η διαβούλευση για την οργάνωση του νέου ΕΣΠΑ έγινε το 2014 με τη γνωστή ελληνική προχειρότητα, που στο προηγούμενο ΕΣΠΑ πριμοδοτούσε τη Ρόδο για την ίδρυση χιονοδρομικών κέντρων. Στις αρχές του περασμένου Δεκεμβρίου εγκρίθηκε από τις υπηρεσίες της Ε.Ε. σχεδόν το σύνολο των Περιφερειακών και Τομεακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων, ενώ στα τέλη του ίδιου μήνα ψηφίστηκε στην Βουλή –ο ΣΥΡΙΖΑ καταψήφισε- ο εφαρμοστικός νόμος 314/2014 για την διαχείριση των πόρων του νέου ΕΣΠΑ.
Τώρα ο κ. Χριστοδουλάκης υποστηρίζει ότι ο σχεδιασμός του νέου ΕΣΠΑ δεν είναι ο κατάλληλος για τις συνθήκες κρίσης που βιώνουμε και θα αναθεωρηθεί.
Τρίτον, μετά την ψήφιση του εφαρμοστικού νόμου δεν έγινε απολύτως τίποτα, δηλαδή δεν προκηρύχθηκε κανένα πρόγραμμα. Μόνο την τελευταία ημέρα της παρουσίας του στο υπουργείο Οικονομίας –λίγο πριν την τελετή παράδοσης – παραλαβής-, ο κ. Γιώργος Σταθάκης ανακοίνωσε την προκήρυξη των τριών πρώτων προγραμμάτων!
Μπορεί η Ελλάδα να δείχνει ότι θέλει τα κοινοτικά κονδύλια, αλλά ταυτόχρονα προχειρολογεί στο σχεδιασμό και τη διαχείρισή τους, αλλά δε συμβαίνει το ίδιο με τους Ευρωπαίους.
Το περίφημο «πακέτο Γιούνκερ» των 35 δισ. ευρώ για τη χώρα μας, που εμφανίζεται ως η αναπτυξιακή συνιστώσα της συμφωνίας για το 3ο Μνημόνιο δεν είναι τίποτε λιγότερο και τίποτε περισσότερο από το νέο ΕΣΠΑ και τη το κομμάτι των επιδοτήσεων, που προβλέπει η νέα ΚΑΠ μέχρι το 2020. Γι’ αυτό άλλωστε ο κ. Χριστοδουλάκης μιλώντας πρόσφατα στη Θεσσαλονίκη σημείωσε ότι το μεγάλο πρόβλημα της χώρας είναι η μείωση των επενδύσεων τα τελευταία χρόνια κατά 60%. Όπως είπε η χώρα για να μειώσει την ανεργία χρειάζεται τα επόμενα πέντε – έξι χρόνια επενδύσεις 100 δισ. ευρώ, εκ των οποίων μόνο τα 20 είναι διασφαλισμένα με το νέο ΕΣΠΑ.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου